Surowce

Istotną cechą surowców jest ich duże zróżnicowanie gatunkowe oraz asortymentowe. Muszą one być zatem selekcjonowane w taki sposób, aby mogły zaspokoić potrzeby różnych segmentów rynku.

Wiele surowców pochodzi z rejonów o dużej koncentracji przestrzennej (np. owoce z sadów w woj. skierniewickim, drewno z Puszczy Nadnoteckiej). Produkcja niektórych z nich podlega wahaniom sezonowym (np. zbiory truskawek, pomidorów), natomiast popyt jest rozłożony równomiernie w czasie i przestrzeni. Stąd istotnym zagadnieniem jest magazynowanie i transportowanie tych produktów.

Konieczność zapewnienia ciągłości produkcji oraz wysokiej jakości produktu finalnego często prowadzi do podpisywania długoterminowych umów z dostawcami. Gwarantuje to systematyczność dostaw surowców oraz ich odpowiednią jakość. Taka sytuacja może być również bardzo korzystna dla dostawcy, który ma zagwarantowany odbiór produktów i mniej jest zagrożony ze strony konkurentów. Na przykład zakłady w Rzeszowie produkujące odżywki dla dzieci podpisywały umowy z producentami warzyw, aby mieć gwarantowaną jakość i terminowość dostaw.

Surowce pochodzenia mineralnego tworzą rynek o mniejszym nasileniu konkurencyjnym niż rynek surowców roślinnych i zwierzęcych. Surowce mineralne są dostarczane z reguły przez mniej liczne i większe firmy, będące często w sytuacji oligopolu. Ceny ich są jednak bardziej stabilne od cen surowców zwierzęcych i roślinnych oraz istnieją większe możliwości magazynowania tych produktów w oczekiwaniu na poprawę koniunktury.

Inaczej jest na rynku surowców roślinnych i zwierzęcych, gdzie istnieje duża liczba producentów oraz silna konkurencja. Chociaż popyt na rynku tego typu produktów przemysłowych jest mało elastyczny, istnieją jednak duże możliwości substytucji (jeśli rosną ceny wołowiny, może nastąpić wzrost popytu na drób lub wieprzowinę).

Surowce mogą być przedmiotem ograniczania działań konkurencji. Jednym z elementów modelu pięciu sił Portera są dostawcy. Jeśli firma przejmie kontrolę nad dostawą surowca, to ograniczy swobodę działania konkurencji. Zakupiwszy – w ramach strategii dywersyfikacji – cały surowiec chemiczny u jedynego producenta, firma farmaceutyczna umacnia własną przewagę konkurencyjną. Sprawując kontrolę nad hodowcami owiec, wytwórca serka z mleka owczego może uzyskać dużą swobodę w działaniach rynkowych.