Cykl życia a kategoria, forma i typ produktu

Przy omawianiu cyklu życia produktu niezbędne jest rozróżnienie kategorii produktu, formy produktu oraz typu produktu. Najszerszym terminem jest kategoria produktu, natomiast najwęższym – typ produktu. Różnice między tymi pojęciami najłatwiej można uwidocznić na przykładzie. Przyjmijmy, że urządzenia do odtwarzania dźwięku są kategorią produktu. W ramach tych urządzeń można wyróżnić adaptery, magnetofony czy odtwarzacze kompaktowe, tj. różne formy produktu. Natomiast konkretne magnetofony – kasetowe, stereofoniczne itp. (a więc określony model) są typami produktu. Formy i typy produktów mogą się znajdować w różnych fazach cyklu życia.

Rozpatrzmy trzy kategorie produktów: papierosy, maszyny do pisania i komputery. Papierosy i maszyny do pisania – rozumiane jako kategorie – najprawdopodobniej znajdują się w fazie dojrzałości. W ramach kategorii produktów, jakimi są papierosy lub maszyny do pisania, można rozróżnić formy i typy produktów, które znajdują się w różnych fazach, np. cygara jako forma produktu mogą być w fazie spadku, papierosy Mars jako typ produktu są w fazie wzrostu, a papierosy Euro – w fazie wprowadzania. Tradycyjne, walizkowe maszyny do pisania są w fazie spadku, podczas gdy takie same, ale elektroniczne, z pamięcią, mogą być w fazie późnego wzrostu. Komputery jako kategoria produktów są w fazie wzrostu. Natomiast istnieją w tej kategorii typy produktów, które są już w fazie głębokiego spadku.

Na długość cyklu życia produktu mają wpływ zmiany zachodzące w gospodarce globalnej. Przestrzeń jest jednym z elementów, który umożliwia przedłużenie cyklu życia produktu. Zwykle bowiem produkt jest wprowadzany na rynek lokalny, a z czasem na rynek kraju, w którym działa firma. Sukces produktu na danym rynku umożliwia eksport do innych krajów.

Jednocześnie budzi się zainteresowanie produktem różnych firm w innych krajach, są podpisywane umowy licencyjne lub organizowane wspólne przedsięwzięcia, następuje kopiowanie produktu. Konkurencja firm międzynarodowych staje się silniejsza.

Niekiedy produkt wytworzony gdzie indziej wraca do kraju, w którym został wprowadzony po raz pierwszy na rynek. Dzieje się tak wtedy, gdy koszt wytworzenia, a tym samym ceny produktu są niższe w innych krajach niż w kraju wprowadzenia produktu na rynek. IBM rozpoczął sprzedaż swoich komputerów na terenie USA, a teraz tzw. kompatybilne komputery z krajów Dalekiego Wschodu zaczęły konkurować z oryginalnymi na rynku amerykańskim.